Het klimaat verandert. Het weer wordt minder stabiel. Soms gaat het hard regenen en dan is het weer voor langere tijd droog. Heftige regenbuien leiden tot wateroverlast. Door je tuin minder te verharden wordt je tuin comfortabeler en komen er meer vogels en vlinders. Fijn voor jezelf en goed voor het klimaat.

Een groene zachte bodem neemt regenwater op. Dit ontlast het riool en voorkomt wateroverlast.

Reno Riool

klimaatbestendig

Water brengt sfeer in de tuin. Steeds meer mensen kiezen daarom voor een vijver, een waterpartij of waterelementen. Fonteinen en kunstmatige beekjes laten het water rustgevend stromen en kletteren. Ook zijn er allerlei manieren om hemelwater in de tuin te laten bezinken. Bij water is ook altijd leven. Want water heeft een grote aantrekkingskracht op insecten, libellen, kikkers en vogels. Voor de planten in de tuin is water van levensbelang.

waarom is een watervriendelijke tuin belangrijk ?

Onze riolen voeren regenwater uit de goten en het vuile water het huis uit. Deze zijn afgestemd op 30 mm regen per uur, dat is 2 emmers per vierkante meter. We moeten inmiddels rekening gaan houden met 60 mm per dag. Dat wil zeggen in plaats van 3 emmers op de vierkante meter ineens 6 of 16 op een dag. Het riool kan dat vaak niet aan, aanpassen is onbetaalbaar. Gelukkig kan regenwater ook op andere manieren worden opgevangen bijvoorbeeld op straten, in parken en tuinen.

Het is niet alleen beter voor ons allemaal, je eigen tuin wordt er ook mooier en leuker van.

Rudy Klaassen

particulieren hebben de sleutel in handen

In de steden is meer dan 50% van de ruimte prive (gebouwen en tuinen). Tuinbezitters zijn dan ook onmisbaar bij het voorkomen van wateroverlast en hittestress. Zij kunnen zorgen dat het regenwater zo min mogelijk in het riool komt. Dit kan door het opvangen of bufferen van regenwater in gras en beplanting, in vijvers, gootjes, waterschalen, regentonnen of door hoogteverschillen in de tuin aan te brengen. Zo wordt het riool minder belast. Daarnaast bieden bomen schaduw, verkoeling en nemen veel water op. Pergola’s en gevelgroen hebben hetzelfde effect. Hoe meer groen in de tuin, hoe beter. Het liefst 60% groen en maximaal 40 % verharding.

de levende tuin

De levende tuin is een beweging die mensen stimuleert hun tuin ‘groen’ in te richten zodat vlinders, vogels, bijen en andere dieren er kunnen leven en dat het water goed kan weglopen. Doe mee met deze beweging en maak van jouw tuin ook een levende tuin.

Meer doen met water

Als je gebruik kunt maken van drink of regen water geeft dit vele toepassingsmogelijkheden in de tuin en huis. Hemelwater opvangen in een regenton is de meest bekende. Met een vijver gaat vast en zeker een lang gekoesterde wens in vervulling. Grondkoffers, greppels, infiltratiekratten en waterlopen zijn oplossingen om de waterberging van je tuin te vergroten.

waarom regenwater afkoppelen

Het waterbedrijf levert inwoners leidingwater om mee te koken, huishoudelijke klusjes mee te doen en natuurlijk om te drinken. Leidingwater bestaat voor ongeveer tweederde deel uit grondwater en ongeveer een derde deel uit oppervlakte water. Met name de zuivering van vervuild oppervlaktewater kost veel geld, en dat maakt leidingwater duur. Tegelijkertijd gaat nog veel regen- en smeldwater verloren, omdat dit water snel wordt afgevoerd via het riool. En dat terwijl deze grote, natuurlijke watervoorraad goed bruikbaar is voor allerlei toepassingen; in huis en in de tuin. Je kunt hemelwater opvangen of laten infiltreren in de tuin.

regenwater opvangen

Hemelwater opvangen in een regenton is al vele generaties oud. De meest eenvoudige manier om regenwater te benutten is de regenton. Het is niet heel moeilijk om een regenton op de regenpijp aan te sluiten. Het regenwater kan gebruikt worden voor het begieten van planten in de tuin of op het balkon. Regenwater is zacht en dat is goed voor de planten en bovendien bespaar je zo op drinkwater. Regentonnen zijn in allerlei soorten en maten. Van 10 liter tot duizend liter, van kunststof en van hout. Het is ook mogelijk meerdere regentonnen met elkaar te verbinden. Als je een regenton hoog plaatst is er voldoende druk om er een tuinslang aan te koppelen. Een regenton in combinatie met een overloopvoorziening is een goede manier om hemelwater te gebruiken. Daarnaast bestaan er ook regenwaterzuilen en regenwaterschuttingen.

hoe dan?

Zet de regenton op een verhoging om zo makkelijk een emmer of gieter onder het kraantje te kunnen zetten. Regentonnen bergen door de beperkte afmeting maar beperkt water. Een regenton moet dan ook altijd voorzien zijn van een overloop. Er bestaan vulautomaten, dat zijn koppelstukken tussen de regenpijp en de regenton, die ervoor zorgen dat de regenton niet overloopt; als de regenton vol is loopt het water via de regenpijp weg.

greppel

Een greppel in een dieper gelegen deel van de tuin kan regenwater tijdelijk bergen na een hevige bui. Regenwater kan ook vanuit de regenpijp of het terras afstromen naar een greppel. Hier kan het water langzaam wegzakken in de bodem. Soms kan het water via een greppel worden afgevoerd naar een sloot of vijver in het openbare gebied. Een greppel is begroeit of eventueel opgevuld met grinden kan ook droog staan. Een beplante greppel is rijk aan diverse plant- en diersoorten. Op de nattere greppels komen veel ongewervelde dieren zoals slakken, kevers en vlinders als het zandblauwtje. Op de iets drogere greppels zullen meer zoogdieren zoals bosmuis en de egel komen.

Waterloop

In plaats van het hemelwater direct in de tuin te laten bezinken, kun je ook voor een creatieve oplossing gaan. Een waterloop voert het hemelwater op een speelse manier af. Zo’n waterloop kan varieeren van een simpel beekje of een reeks van waterbekkens tot een creatief kunstwerk met spuitfiguren en beelden. Deze voorziening is geheel naar eigen smaak en portemonnee in te richten. Behalve dat jij van deze waterloop geniet, doen dat ook de vogels. De vogels zullen in de zomer als het heet is je tuin weten te vinden om er te drinken en te badderen. Aangezien water van hoog naar laag stroomt, is een waterloop het eenvoudigst aan te leggen in een licht hellende tuin. Laat de waterloop uitkomen op een verlaging met of zonder grindkoffer.

maak een regenwatervijver

Met een vijver creëer je een klein, maar rijk ecosysteem in je tuin waar amfibieën, vogels en insecten op afkomen. Regenwatervijvers vangen regenwater op en laten het langzaam wegzakken in de ondergrond. een regenwatervijver heeft daarom wisselende waterstanden; vol na een regenbui en bijna leeg als het lang droog blijft. Het is daarom het mooiste om een regenvijver aan te leggen met groene oevers. De wisselendewaterstanden zorgen dat er veel verschillende planen en dieren kunnen leven. Daarnaast zuiveren oeverplanten het water en helpen ze mee om de tuin in de zomer koel te houden.

randvoorwaarden

De beste plek voor een vijver is een redelijk zonnig stukje tuin dat niet onder de bomen ligt. Welke vijver je ook kiest: een natuurlijk evenwicht is het makkelijkst te bereiken in een vijver van 1.000 liter of meer. Breng je daarin verschillende niveaus aan (15-20 cm, 35-40 cm en 40-80 cm), dan krijg je er een grote variatie aan waternatuur voor terug. Maak de vijver niet dieper dan 80 cm. Wil je straks vissen uitzetten in je tuinvijver? Zorg er dan voor dat de vijver minstens 75 cm diep is. Ook als je geen grote tuin hebt, kun je toch een natuurlijke minivijver aanleggen die kleine dieren en insecten aantrekt. Bijvoorbeeld in een houten ton of een kunststof bak, waarin je een bodem legt van zand of cement. Als de vijver ondiep is (minder dan 25 cm) zijn alleen moerasplanten geschikt.

Minimoeras

Dit is een drassige, natte bodem met een klein laagje water erboven. Een vijver heeft duidelijk meer water . Je kunt meerdere moerasjes in je tuin maken en deze met elkaar verbinden. Als er teveel water in een van de vijvertjes komt, stroomt het vanzelf naar de andere. Hierdoor blijven alle vijvers drassig. Amfibieen zoals kikkers en salamanders vinden een moeraszone heerlijk. Moerasplanten geven veel stuifmeel en nectar wat weer insecten aantrekt. Daarnaast vormen ze mooie uitzicht- en rustpunten voor libellen en juffers.

groene oever

Een groene oever kan worden opgebouwd uit verschillende plantensoorten:

• bloemrijk grasland
• planten voor vochtige grond
• natte kruiden planten
• moerasplanten in dieper water
• drijvende planten
• onderwaterplanten

tips voor een klimaatbestendige tuin

1. maak hoogteverschillen in je tuin

Door hoogteverschillen in je tuin aan te brengen stroomt het water na een hevige bui naar een plek in de tuin waar het geen kwaad kan.

2. maak gebruik van waterpasserende verharding

Mooie waterpassende verharding zorgt ervoor dat het regenwater in de grond kan zakken.

3. maak een goot

Met een goot kun je regenwater van de regenpijp naar een andere plek brengen. Naar een vijver, greppel of natte border. Mooi in de tuin en het verhoogt de biodiversiteit in de tuin

4. maak een regenwatervijver

Een vijver zorgt voor sfeer in je tuin. Water kan er worden opgeslagen en het is een plek waar dieren en planten zich thuis voelen.

5. vergroen je dak

Met een groen dak help je mee overlast door regen te voorkomen, zorg je voor leven op je dak en houd je het eronder koel.

6. maak een groene gevel

Klimplanten tegen je gevel verfraaien je huis, tuin en straat. Ze zorgen voor koelte in de zomer en houden warmte binnen in de winter

7. vraag een gratis gesprek aan

Ben je geïnspireerd om je woning, buurt of bedrijf te innoveren met een klimaatbestendige inrichting? Dan ben jij bij mij aan het juiste adres. Ik graag langs voor een gratis gesprek.

PS. Wil je eerst kennismaken met mijn manier van werken? Download dan mijn gratis tips. Daarmee kun je alvast zelf aan de slag.