op voedsel safari KNSM-Eiland

De zon schijnt, vogels fluiten en de knoppen groeien weer aan de bomen. Ofwel, het voorjaar dient zich aan. En daarmee ook een klein leger aan wildplukkers, klaar om zich tegoed te doen aan al het lekkers dat de natuur te bieden heeft..

Als je gaat picknicken in een groene weide, kun je zelf een dienst bewijzen door de slappe sla uit de supermarkt thuis te laten. want in de meest wilde weides groeien vaak meer dan 10 eetbare planten per vierkante meter. Even wassen, olie, azijn,peper en zout eroverheen en je wilde salade is klaar.

smakelijke hapjes

We kijken met zijn allen uit naar het seizoen tussen winter en zomer; de lente! Het is inmiddels zover. Op dit moment ontploft de natuur. In de parken en tuinen stikt het van de tulpen. Deze kunnen zo verdwijnen in een bonte paas-salade Sleedoorn- en meidoornbloemen, de kroonbladeren van de mispel en appel, ze vormen allemaal smakelijke hapjes. Het voorjaar is aangebroken en de eetbare planten lonken naar ons! Bij iedere stap die je zet, stap je op een eetbare plant. Zowel op straat, de bermen, buurtparkjes, de grotere parken en de bossen staan vol met eetbare planten. Als je tijdens deze Carona Crisis een thuiszitter bent wil ik je graag ‘meenemen’ op voedselsafari in het Oostelijk Havengebied. Op mijn wandeling naar het postkantoor heb ik al een maaltijd bij elkaar gesprokkeld.

de echte koningin onder de bloemen is wel de magnolia. Die levert de grootste en beste voorjaarsbloemen om te plukken. De licht gember-achtige smaak doet tropisch aan.

de natuur ontploft

Officieel begint het voorjaar op 21 maart, maar het wildpluk-seizoen begint wanneer de sapstromen van de bomen op gang komen. Zij geven het signaal dat de winter voorbij is. De berkenbomen pompen als eerste de knoppen vol met mineralen en suikers. De linde volgt een paar weken later, ergens eind februari, begin maart. Het daslook laat zijn groene topjes al in januari zien, maar het echte blad begint halverwege maart pas. En als de temperatuur rond de 10 tot 14 graden schommelt, start de groei van een heleboel vroege bloeiers, zoals speenkruid, maarts viooltje en klein hoefblad. Dit is tegelijk het seizoen om de eerste bloemknoppen in te maken

de heerlijke kroonbladeren van de appel lachen je tegemoed

groene overvloed

In april verschijnen massaal de paardenbloemen in weides en bermen. Haast je dan, wacht niet te lang; dit is precies het moment om bloemknoppen te plukken en ze op pekel te leggen. Zo maak je je eigen kappertjes. Doe dit niet op tijd, dan moet je later veel meer meters maken om een potje te vullen. En na de knoppen kun je direct de bloemen oogsten om er gelei van te maken. Het voorjaar is de periode van groene overvloed. Benut deze tijd goed om smakelijke voorraden aan te leggen. Tap berkensap, verwerk bloemen van de vlier tot vlierbloesem-champagne, maak hopscheuten in. Je gaat hier het hele jaar plezier van beleven.

kom naar buiten

De bladeren, de bloemknoppen en bloemen van planten bezitten in deze tijd van het jaar de hoogste concentratie mineralen en vitamines. Na de zware winterkost schoont de frisse oogst je darmen en reinigt je lichaam. Wild-plukken is een feest in deze weken, want de natuur laat aan alles zien en horen dat het lente is.

vogelwikke: de bladeren worden alleen heel jong gegeten. De bloemen vooral in de salades. de zaden kunnen verzameld worden en gekiemd worden en eten als tauge.

natuur als voorraadkamer

Het voorjaar kenmerkt zich vooral door de overdaad aan jonge scheuten en fris groen. Knoppen van bomen die uit hun voegen barsten, naaldbomen die hun nieuwe naalden laten zien, tot de fantastische bloei van de sleedoorn en de meidoorn. Het voorjaar is een van de beste periodes om de heerlijke frisse salades te creëren. Het paars groene blad van waterkers in combinatie met de scheuten van hop, of de sappige scheuten van bosrank… Alleen in het voorjaar zijn ze op hun allerbest.

Ons grasveld staat vol met madeliefjes. De bladeren en de bloemen zijn het hele jaar te gebruiken. De jonge bladeren kunnen verwerkt worden in soepen, salades, groene sauzen; de bloemen in boters of salades. Jonge bloemknoppen kunnen op zuur worden ingelegd als kappertjes.

“Onderzoek toont aan dat mensen zich rustiger voelen nadat ze in contact met de natuur zijn geweest. Tijdens het bij elkaar sprokkelen van je eigen avondmaal komt het gehaaste leven van onze moderne tijd even tot stilstand”

jager en verzamelaar

We doen het eigenlijk zonder dat we het weten: wild-plukken. Vroeger kwamen mensen aan hun voedsel door te jagen en te verzamelen. Van oorsprong zijn wij jagers en verzamelaars, en dat ben je maar niet zo verleerd. Voor de komst van de landbouw was iedereen jager en verzamelaar. Ons lichaam is er ook voor uitgerust om te foerageren. Onze ogen staan naar voren, zodat we goed het landschap kunnen lezen, we lopen rechtop om lange afstanden te overbruggen en onze handen zijn het beste gereedschap van het dierenrijk. We kunnen er namelijk heel veel mee: onderzoeken,, lospeuteren, knijpen, vastgrijpen en voelen. De toppen van onze vingers zijn zo gevoelig dat we op de tast in holen en gaten wortels en knollen kunnen identificeren. Met onze handen maken we simpel een vlug tassen van twijgen, bladeren of ander materiaal dat voorradig is. Deze vaardigheden worden nog steeds overal in Europa toegepast. Kijk maar eens naar de Scandinavische berkenbast-manden, onze eigen wilgentenen-manden en manden van riet.

De Japanse duizendknoop is een invasieve exoot. Wanneer dit lokaal uit de hand loopt, zetten we weleens schapen in om deze weg te laten begrazen. Maar we kunnen natuurlijk net zo goed wildplukkers inzetten om de plant te oogsten. Want de Japanse duizendknoop perfect eetbaar. De stelen zijn veelzijdig: je kunt er een jam van maken, of ze gebruiken om te pekelen, te suikeren etc. De jonge sappige stelen kun verwerken zoals rabarber.

verzamelinstinct

Ook nu nog smeult in ieder van ons een restje van dat oude verzamelinstinct. Mensen wisten wat er gegeten kon worden en waar en hoe je het kon vinden. De beschikbare hoeveelheid voedsel hing sterk af van het seizoen, omdat er afgezien van drogen, nog maar weinig mogelijkheden waren om het voedsel langer te bewaren. Het was belangrijk om te weten welke planten eetbaar zijn en welke giftig. .

de kern van de jonge rietstengels eet je rauw als een snack… nog even wachten, maar ze komen er aan 🙂

Hoe groter de kennis over de natuur, hoe groter de kans om te overleven

verandering in voeding

De meeste stadsbewoners hebben helaas het echte contact met de eetbare natuur om zich heen verloren. Maar nieuwsgierigheid, een andere eigenschap van de verzamelaar, is de mens nog niet kwijt geraakt. En een goede dosis nieuwsgierigheid hoort bij het verzamelen van eten. Als mens zijn we niet de sterkste van alle dieren, maar dankzij ons grote brein zijn we wel de slimste. Nieuwsgierigheid heeft er mede voor gezorgd dat ons brein zich verder ontwikkelde. We willen namelijk graag leren, en voor leren heb je grotere hersenen nodig.

de jonge bladeren van het speenkruid kunnen worden verwerkt in soepen, salades, groene sauzen. De groene knollen eet je rauw of geblancheerd. Ook kun je de kleine knollen kort frituren. De bloemknoppen worden wel als kappertjes ingelegd.

Wildplukkers zijn vooral op zoek naar verbinding met de natuur. “En wat geeft nu meer verbondenheid dan van de natuur te eten? Het zoeken van voedsel is een oerinstinct; onze voorouders, de jagers en verzamelaars deden het al. Onderzoek heeft aangetoond dat mensen zich rustiger voelen nadat ze in contact met de natuur zijn geweest. Tijdens het bij elkaar sprokkelen van je eigen avondmaal komt het gehaaste leven van onze moderne tijd even tot stilstand.”

VAgnes van den Berg, omgevingspsycholoog en hoogleraar natuurbeleving aan de Rijksuniversiteit Groningen
vanaf het vroege voorjaar tot in de herfst kun je kleefkruid plukken. De jonge bladeren worden gebruikt voor salades, soepen en sauzen. De zaden worden geroosterd en tot een alternatieve koffie vermalen. Het schijnt een van de beste koffievervangers te zijn!

Als we de natuur nodig hebben wordt deze ook beschermt.

Ik ervaar de nieuwsgierigheid dagelijks aan den lijve als ik door het bos loop. Of in de straat op weg naar het postkantoor. Steeds meer kennis wordt gedeeld over eetbare planten in de natuur en dat is goed want als we de natuur nodig hebben wordt deze beschermt.

van Daslook kun je alles eten. Pluk bladeren voor salades, boters, pesto’s etc. De bloemen kun je gebruiken voor salades, boters en voor sauzen. De bollen kunnen worden gebruikt zoals knoflook

regels voor het verzamelen

  • Ga niet verzamelen op plekken waarvan je vermoedt dat er iets niet klopt, bijvoorbeeld omdat er ooit vuil is gestort, omdat er wordt gespoten of op plaatsen waar het vies is. ( denk aan honden, drukke wegen of spoorrails)
  • verzamel niet in natuurgebieden en vertrap geen zeldzame vegatatie
  • Op de rode lijst staan beschermde planten die niet geplukt mogen worden, ook niet als er veel staan.
  • kom niet op prive grond of op andere verboden terreinen.
  • pluk of raap nooit alles, dieren zijn in het najaar serieus bezig met hun winervoorraad.
  • als je zelf niet veel verstand hebt van planten, ga dan met iemand het veld in die dat wel heeft of neem een goede plantengids mee. Ook omdat van sommige kruiden alleen bepaalde ondersoorten bruikbaar of smakelijk zijn.
de jonge bladeren van de dovenetel kunnen worden gebruikt in salades, of als kruidige vulling voor gevogelte. De bladeren zijn lekker in soepen en kunnen verder als groente worden bereid. De bloemen worden als smaakmaker gebruikt in boters, over salades en in dranken.

lees ook nog even dit ( maar laat je niet ontmoedigen!)

  • In holle grasstengels leven eencelligen die darmklachten kunnen veroorzaken, kauw dus niet op grasstengels
  • in een bosrijke omgeving leven teken. Bij thuiskomst je lijf ( laten) controleren en Allert zijn op rode kringen, een van de symptomen van de ziekte van lyme
  • In vossen uitwerpselen leven spoelwormen. Bramen en frambozen alleen plukken boven kniehoogte
  • controleer altijd op insecten en slakken
de b;aderen worden alleen heel jong gegeten. De bloemen vooral in salades. De zaden kunnen verzameld en gekiemd worden.

eet-regels

  • Zorg altijd dat je schone goed herkenbare soorten plukt
  • eet nooit te veel van 1 soort, overdaad schaadt
  • bewaar altijd een gedeelte van je wildpluk als herkenning voor de volgende keer
  • controleer thuis nogmaals je wildpluk met behulp van de veldgids
  • bewaar je wildpluk niet te lang
  • als je te veel hebt geplukt, conserveer dit dan direct
zevenblad

eetsmakelijk!

Zevenblad als groente
benodigdheden: zevenblad, 1 eetlepel boter, zout en peper.
Bereiding:Gebruik de jonge bladeren en bladstelen. was ze goed af en kook ze met de boter en een weinig water. Voeg zout en peper toe en laat het ongeveer 10 min. sudderen onder voortdurend roeren. Als ze zacht zijn goed afgieten en voor het opdienen nog een beetje boter toevoegen.

De jonge bladeren van koolzaad kunnen gebruikt worden zoals je kool zou gebruiken. De bloemen kunnen in salades, als broccoli bereid of er kan een jam van worden gemaakt. Ook kun je de plant goed fermenteren tot een soort groene zuurkool. Koolzaadolie is een plantaardige olie die uit de zaden verkregen wordt. Zaden kunnen gekiemd worden en de spruiten zijn erg lekker. De zaden zijn ook tot mosterd te verwerken.

pluklijst voor April

  • brandnetel-topjes
  • paardenbloem
  • hopscheuten
  • berkensap
  • watermunt
  • pinksterbloem
  • braambladeren
  • tulpenbloemen

Meer recepten en tips over eetbare planten op mijn instagram

.

Hulp nodig?

Heb jij een leuk idee om je wijk te veraangenamen, maar weet je nog niet hoe? Of heb je wel de wens om je buurt leefbaarder te maken, maar heb je nog geen concreet resultaat voor ogen? Vraag dan een gratis gesprek aan, waarin we verkennen wat je wensen zijn en hoe ik je kan helpen.
Gratis gesprek aanvragen

You Might Also Like