De Omgevingswet gaat naar verwachting gelden in de loop van 2022. De omgevingswet vervangt tientallen bestaande wetten en regels over onze leefomgeving. Als de wet in 2022 van kracht wordt, gaat er veel veranderen. De gemeenten krijgen meer verantwoordelijkheid en moet er voor zorgen dat burgers beter kunnen meepraten en meedoen met besluitvorming. Ook komt er meer ruimte voor initiatieven van burgers en organisaties. Bijvoorbeeld het gebied van natuur en duurzaamheid. Gemeentes zijn druk bezig zich voor te bereiden.

wat betekend de omgevingswet voor jou?

Het doel van de omgevingswet is om een goede balans te vinden tussen het beschermen, gebruiken en ontwikkelen van de leefomgeving. Alle verschillende belangen moeten worden afgewogen. Ook kan er beter ingespeeld op actuele ontwikkelingen, zoals de energietransitie. Of ontwikkelingen op het gebied van klimaat en biodiversiteit.

De omgevingswet gaat over de fysieke leefomgeving en de activiteiten die gevolgen hebben voor die leefomgeving. Wat wordt bedoeld met fysieke leefomgeving? Eigenlijk is dat de omgeving die je kunt zien, ruiken, horen en voelen. De omgeving zoals je die fysiek kunt waarnemen.

• Lucht: bij lucht gaat het vooral om een goede luchtkwaliteit en het voorkomen van schadelijke gevolgen voor luchtverontreiniging
• Bodem: is het vaste deel van de aarde. Daarin bevinden zich ook vloeibare en gasvormige bestanddelen en allerlei organismen. De omgevingswet gaat over milieuregels voor de bodemkwaliteit.
• Natuur: Bij natuur gaat binnen de omgevingswet vooral over het beschermen van gebieden en soorten en over behoud en verbeteren van de natuurkwaliteit
• Watersystemen: Een watersysteem is een samenhangend geheel van oppervlakte water en grondwater. De omgevingswet regelt veiligheid, voldoende water en waterkwaliteit.
• Werelderfgoed; is het cultureel en natuurlijk erfgoed in Nederland dat op grond van het werelderfgoedverdrag is opgenomen in de lijst van het Werelderfgoed (Unesco) zoals bijvoorbeeld; de Beemster, Kinderdijk, de Wadden en de Stelling van Amsterdam.
• Cultureel erfgoed: De omgevingswet definieert Cultureel erfgoed als: monumenten, archeologische monumenten, stads- en dorpsgezichten en cultuurlandschappen
• Bouwwerken: zijn constructies van beton, metaal, hout of ander materiaal die met de grond verbonden zijn. Via de omgevingswet kunnen gemeenten bouwhoogten of natuur inclusief bouwen regelen.
• Landschap: is eigenlijk het totaalbeeld van een bepaald gebied. Het karakter van een landschap wordt bepaald door zowel menselijke en natuurlijke invloeden. Met de omgevingswet kunnen kenmerken als openheid of coulisselandschap worden beschermd.

alles begint met een idee

Stel, je hebt een goed idee, het lijkt jouw buurt leuk om een voedselbos aan te leggen op een veldje aan de rand van het dorp of de stad. Of je wilt een wadi om regenwater op te vangen in het plantsoen. De omgevingswet geeft ruimte aan dit soort initiatieven. Sterker nog; als een initiatief in de omgevingswet past heeft de gemeente goede argumenten nodig om niet mee te doen. Een goed initiatief heeft meer kans van slagen als je het goed uitwerkt voordat je het aan de gemeente voorlegt. Sluit waar mogelijk aan bij het beleid. Dan sta je al 1-0 voor. Dus ook vooraf je licht opsteken bij de gemeente kan geen kwaad.

stappenplan voor een initiatief:

1. Werk het initiatief in grote lijn uit.

Formuleer je idee zorgvuldig en zet zoveel mogelijk gegevens op een rijtje. Wil je een buurttuin aanleggen? Beantwoord voor je zelfde vragen: waar, met wie, waarom, hoe groot, wat groeit er , wat zijn voor- en nadelen, kansen en risico’s ? Ga er rustig voor zitten en praat met anderen er over. Dan kom je steeds verder.

2. Zoek wat anderen al hebben gedaan in jouw stad, dorp of buurt.

Een goed idee ontstaat soms op meerdere plekken tegelijk. Misschien zijn ze in andere straten van jouw stad ook wel bezig met ecologische bermen. Zoek dus uit wat er leeft of al is gedaan in jouw omgeving. Zo kun je de krachten bundelen. Dat is veel beter dan elkaar te beconcurreren.

3. Zoek naar andere voorbeelden van jouw initiatief.

Laat je inspireren door andere initiatieven. Je kunt je voordeel doen met de ervaring van anderen. Misschien zijn zij al verder in het proces, of misschien vallen onder een andere gemeente; je kunt altijd inspiratie opdoen bij anderen en tips krijgen voor je aanpak.

4. Zoek in beleidsplannen van de gemeente de gemeentedoelen waar jouw initiatief bij past.

In 2030 zijn en voelen inwoners zich gezonder. Als iemand buiten de boot dreigt te vallen, helpen we elkaar. Met ook oog voor mensen met een beperking of handicap. Iedereen kan meedoen. Op de arbeidsmarkt, in onderwijs en in de vrije tijd. We zitten lekker in ons vel en hebben vertrouwen en zin in de toekomst. Dit gebeurt door sociale contacten te stimuleren (samenredzaamheid) en het organiseren van culturele activiteiten voor iedereen. We ontmoeten elkaar op uitnodigende plekken in de eigen buurt of kern. We bevorderen een gezonde leefstijl, sport en bewegen. We hebben aandacht voor gezonde voeding. Waar zorg nodig is, organiseren we dat zo veel mogelijk thuis. In onze stad krijgt iedereen de kans zich een leven lang te ontwikkelen, jong en oud. Er zijn volop mogelijkheden, onderwijs in alle soorten en maten. En je doet in je eigen gemeente op veel boeiende en uiteenlopende werkplekken nieuwe ervaringen op. Of het nu om de zorg, de chemie, de logistiek, het toerisme of de auto industrie gaat.
​

Toekomst Visie; Gezonde Stad Gemeente Sittard-Geleen

5. Zoek steun van organisaties

Voor veel initiatieven kun je steun krijgen van organisaties. Subsidies, kennis, samenwerking; er zijn heel veel maatschappelijke organisaties op het gebied van milieu, natuur of duurzaamheid die steun verlenen aan initiatieven. Bedenk welke organisaties jou kunnen steunen.

6. Ga netwerken en vraag zoveel mogelijk mensen en organisaties om jouw initiatief te ondersteunen.

Het is goed om een breed draagvlak te hebben. Zorg dus voor support bij zoveel mogelijk mensen en organisaties. Netwerken dus. Vertel over je plannen en zoek steun in je buurtof regio. Uiteraard kunnen sociale media hier een rol in spelen.

6. Wat is er nodig

Als je initiatief is uitgewerkt kun je gaan denken aan allerlei praktische zaken; wat is er nodig om je plan van de grond te krijgen? Wat heb je nodig aan geld, materiaal, kennis en kunde, ruimte , vrijwilligers, professionals?

7. Ga in gesprek

Ga in gesprek over de uitvoering van je idee met mesen die je goede raad of advies kunnen geven of je kunnen ondersteunen. Vraag tips aan een gemeenteambtenaar ( gebiedsmakelaar of participatiemakelaar) of leg je idee voor aan een wethouder of raadslid. Van goede input kan je initiatief alleen maar beter worden. Blijf open staan voor goede raad en advies van mensen die je verder kunnen helpen of die jouw initiatief kunnen ondersteunen.

8. Dien je initiatief in

Als je initiatief goed is uitgewerkt kun je het indienen bij de gemeente. Geef daarbij duidelijk aan welke ondersteuning er nodig is voor jouw initiatief en wat je verwacht van de gemeente.

een initiatief inspireert

Er zijn al heel veel mooie initiatieven uitgevoerd. een zoektocht in de buurt levert altijd wel iets op; je ziet bijvoorbeeld een bordje met een uitleg over een bloemenweide met insectenhotels. Online is er natuurlijk ook heel veel te vinden. Hier en paar voorbeelden ter inspiratie.

Initiatieven uit het ijsvogelfonds

Het ijsvogelfonds van de vogelbescherming steunt elk jaar initiatieven om de omgeving voor vogels te verbeteren. Bijvoorbeeld een ijsvogelbroedwant, een zwaluwentil, een vogelvriendelijke landje met insectenhotels. Boerenerven worden leefbaarder gemaakt voor de ringmus.