Het wordt warmer en natter in de stad. Hoosbuien die straten onder water zetten, kolkende riolen… 

Tijdens deze hete zomer van 2018 & 2019 zijn diverse records gebroken: De Bilt telt dit jaar al tien datum-warmterecords. In februari werden er vier genoteerd, in juni drie en in juli tot dusver ook drie (23, 24 en 25 juli). Daarnaast werd op 18 februari nog het datum-warmterecord geëvenaard. De zomer van 2019 gaat de boeken in als het warmste jaar sinds de metingen in 1880 begonnen. En nog een weetje: tussen 1910 en 2013 nam de jaarlijkse neerslag in Nederland toe met 26%.

Door de stijgende temperatuur is ook de hoeveelheid waterdamp in de lucht toegenomen. Dat verklaart gedeeltelijk de toename van de jaarlijkse hoeveelheid neerslag. Droogteperiodes zijn afgewisseld met enorme plensbuien. Je tuin kan zo veel water tegelijk maar moeilijk vasthouden als watervoorraad.

De rijke bodem spoelt de riolering in, je buurt loopt onder en dan spreek ik nog niet eens over de waterschade die ontstaat. Dit vraagt om een aanvalsplan tegen de klimaatverandering.

Splits schoon water en rioolwater

Door de klimaatverandering regent het soms heel veel in korte tijd, maar zijn er daarnaast ook langere periodes met heel weinig neerslag, zoals we dit jaar zagen.

In een betegelde omgeving spoelt 85% van het water direct het riool in. De grond droogt dan uit en de grondwaterspiegel daalt. Door het systeem voor schoon water en het rioleringssysteem te splitsen, krijgt water een nieuwe kans.

Een mooi voorbeeld hiervan is om alle regenpijpen los te maken van de riolering. Dit noemen we ontkoppelen. Zo voorkom je dat schoon regenwater wordt samengevoegd met het vuile water dat direct de riolering in gaat. Dat schone water wordt dan onnodig vuil, terwijl je het ook kunt hergebruiken voor je tuin.

De tuin profiteert direct van je regenwater

Bij veel huizen komt het schone regenwater in het riool terecht. Door de regenpijp af te koppelen van het riool, komt het regenwater direct in de bodem. Je tuin en je buurt profiteren daar direct van.

Daarnaast worden op deze manier ook het riool en de zuivering van rioolwater minder belast, waardoor de installatie beter werkt. Op deze manier is er geen overstort van rioolwater meer op het open water. De kwaliteit van het water en de soortenrijkdom van plant en dier nemen hiermee toe.

Wanneer regenwater gewoon in de grond kan zakken, wordt het grondwater aangevuld en voorkom je uitdroging van de bodem. Water wordt dan een bron van verkoeling en draagt bij aan een aangenamer en gezonder leefklimaat in de stad.

Tips om water optimaal te benutten

Tip 1. Vang regenwater op in een ton

Als je toch de regenpijp afkoppelt, dan kun je net zo goed ook meteen een ton plaatsen om het regenwater in op te vangen. Let op dat een regenton nooit al het water kan verwerken. Er moet een overstort naar een andere voorziening zijn om het overtollige water af te voeren.
Het opgevangen water kun je gebruiken om bijvoorbeeld planten water te geven, als koeling op je dak of voor gebruik van douche, toilet en drinkwater.

Tip 2. Maak een wadi

Het regenwater zichtbaar afvoeren, is in veel gevallen minder kostbaar dan een gescheiden rioolstelsel aanleggen. Via goten, greppels, waterlopen en kanalen kan het water afgevoerd worden naar andere plekken waar het tijdelijk kan worden vastgehouden zoals in een wadi. Een wadi is een buffer- en infiltratievoorziening in de vorm van een greppel met flauwe oevers. Een wadi levert veel nieuwe soorten planten en dieren op.

Tip 3. Maak een levende straat

Een levende straat is een straat met open bestrating, die ruimte geeft aan spontane vegetatie.

Voor de leefbaarheid is het noodzakelijk dat we leren samenwerken met de natuur in de stad. De stad heeft wilde planten nodig. Met een levende straat los je tegelijk andere problemen op, zoals:

• regenwateroverlast,
• hittestress
• fijnstof
• tekort aan biodiversiteit van plant en dier
• groeiende behoefte van de stedeling aan meer contact met groen in de directe leefomgeving
  

Natuurlijk kun je in plaats van een levende straat te maken ook een vierkante metertuin aanleggen. Dat is een manier om het water beter vast te houden in de versteende omgeving. Daar is altijd ruimte voor.

“Leuk zo’n vierkantemetertuin, maar daar is bij mij geen ruimte voor.” Ik hoor het je denken… Of “Ik kan niet tuinieren.”
Maar – goed nieuws – dat is onzin! Er is altijd plaats en iedereen kan tuinieren.

Bestel vandaag nog de cursus Urban Farming.

Aanvalsplan tegen klimaatverandering

Wil jij samen met de buurt ook werken aan een aanvalsplan tegen de klimaatverandering? Samen met buurtbewoners de mogelijkheden inventariseren om de buurt klimaatbestendig in te richten en dit daadwerkelijk uitvoeren? Meld je aan voor een gratis gesprek en zorg dat je volgend jaar bent opgewassen tegen hoosbuien en droogteperiodes.