Ons klimaat warmt op en dat merken we ook in de zomer. Er zijn vaker hete dagen en hittegolven, het is tijd om ons huis en tuin daarop aan te passen. Met deze hittegolf gaat Nederland ook weer heel veel extra kraanwater gebruiken. Als we regenwater zo lang mogelijk vast houden en gebruiken hoeft dat dus niet zo te zijn. Waterschappen en gemeenten nemen maatregelen om wateroverlast en droogte te voorkomen. Deze maatregelen zijn onvoldoende om het waterprobleem blijvend op te lossen. Alleen met hulp van burgers kan het verschil worden gemaakt.Er zijn heel veel mogelijkheden om dat te doen. Voor iedereen geldt, dat elke druppel telt.
regenwater afkoppelen, infiltreren en hergebruiken
We krijgen vaker te maken met hittegolven en hevige neerslag. Dit zorgt voor watertekorten in droge perioden en wateroverlast tijdens piekbuien. Borrelende toiletten, straten die blank staan, ondergelopen kelders, rioolwater op straat, tuinen en speelveldjes, vervuild rioolwater in sloten én onnodige zuivering van schoon regenwater; het wordt meer regel dan uitzondering als we niet ingrijpen. Wateroverlast kost geld en hier betalen wij allemaal aan mee, bijvoorbeeld via rioolheffing en waterschapsbelasting. Het is goed te weten dat gemeenten samen met waterschappen allerlei maatregelen nemen om wateroverlast in woonwijken te voorkomen. Zij kunnen de overlast niet alleen oplossen, alleen met hulp van burgers kan het verschil gemaakt worden. Ook al is er nu misschien (nog) geen wateroverlast, de afvoer van water bij een woning heeft wel degelijk invloed op wateroverlast in een woonwijk.
Last van water
Naast extreme regenval ontstaat er door de toename van de hoeveelheid bebouwing en verharding in tuinen ook meer wateroverlast. Hierdoor stroomt er meer regenwater rechtstreeks het riool in. Dat is jammer want met dit zogenoemde hemelwater valt veel te doen. Afkoppelen van het riool is de methode om dit water in gebruik te nemen.
Last van droogte
Aan de ene kant hebben we dus steeds vaker te maken met wateroverlast. Aan de andere kant maken we ook steeds vaker perioden van langdurige droogte mee. Er komt een tijd dat er geen water meer beschikbaar is voor het beregenen van landbouwgewassen en tuinen. Het is doodzonde om regenwater in droge tijden af te voeren via de riolering terwijl de tuin om water schreeuwt. Het aanleggen van een wadi of watergoot zorgt er bijvoorbeeld al voor dat het regenwater geleidelijk in uw tuin verspreid kan worden. Daarnaast kun je een stap verder gaan door het regenwater op te vangen voor bijvoorbeeld het sproeien van de tuin of zelfs het doorspoelen van het toilet.
afkoppelen
Het voorkomen dat regenwater naar de rioolwaterzuivering wordt
afgevoerd, kan op veel verschillende manieren worden gedaan. De keuze
voor de manier van afkoppelen wordt bepaald door de gebiedsspecifieke factoren, zoals bodemopbouw en –doorlatendheid en (hoogste)
grondwaterstand, de lokale omgevingsfactoren en de kans op verontreinigingen van het hemelwater.
Afkoppelen is het scheiden van vuilwater en regenwater waardoor het vuilwaterriool en de rioolwaterzuivering niet onnodig worden belast met regenwater en overstorten op oppervlaktewater afnemen.
De voordelen van afkoppelen
- Doordat minder regenwater het riool instroomt, wordt het rioolstelstel ontlast. Hierdoor vinden
minder wateroverlast op straat en minder overstort van ongezuiverd rioolwater in oppervlaktewater plaats. - Er wordt in het riool minder schoon water met vuil water vermengd, waardoor de
zuiveringsinstallatie efficiënter en daardoor goedkoper kan werken. - Door infiltratie van regenwater in de bodem wordt het grondwaterpeil op natuurlijke wijze
aangevuld. De toevoer van regenwater komt de beplanting in de tuin ook ten goede.
bergings-eis
In het nieuwe hemelwaterbeleid van veel gemeenten is, als werknorm,
opgenomen dat bij sloop en herbouw zeven millimeter waterberging moet
worden gerealiseerd.Er zijn tal van manieren om het regenwater af te koppelen van het riool. Om te bepalen welke mogelijkheid het beste bij jou situatie en wensen past is het van belang te weten waar allemaal rekening mee gehouden moet worden.
Geschiktheid van het huis
De geschiktheid van het huis is zeker van belang. Zo mag de woning niet op een drukriool aangesloten zijn en mag er enkel regenwater afgekoppeld worden. Ook moet er gedacht worden aan de ontluchting van het riool. In Nederland gaat deze ontluchting namelijk via een stand- of regenpijp. Het onderbreken van de ontluchting in de regenpijp kan gevolgen hebben voor de ontluchting van de binnenriolering. Check daarom altijd of afkoppelen geen problemen opleveren.
Geschiktheid van de tuin
Cruciaal voor het afkoppelen van regenwater is de tuin. Deze moet het regenwater van het verharde oppervlak of dak wel aan kunnen. Al het water moet op eigen perceel geborgen worden en mag geen overlast veroorzaken voor omliggende percelen. Daarnaast is de bodemgesteldheid van belang. Wanneer er klei of leem in de bodem zit wordt afkoppelen lastiger. Als de bodem een hoge grondwaterstand (50 centimeter onder maaiveld) heeft is afkoppelen geen optie. Wel kan de wateroverlast dan middels drainage voorkomen worden.
Het beste is om een lage grondwaterstand te hebben en een zanderige ondergrond, des te groffer het zand hoe beter de doorlatendheid van de bodem. Ook moet goed gelet worden op het reliëf van de tuin. Het water stroomt altijd naar het laagste punt, dit wordt daardoor snel drassig. Daarnaast moet er minimaal één meter ruimte tussen de fundering en infiltratievoorziening zijn.
Capaciteit bepalen
De capaciteit van een infiltratievoorziening wordt berekend aan de hand van het dakoppervlak. Het aantal vierkante meters dak (horizontaal gemeten) wordt vermenigvuldigd met de bergingseis. Deze eis wordt meestal gesteld door de gemeente, is deze niet gegeven houd dan minimaal 30/40 millimeter aan, in verband met de extreme buien. Op deze manier wordt het aantal liters berging bepaald en wordt een infiltratievoorziening gedimensioneerd.
Water bovengronds bergen en laten infiltreren door middel van bodempassage
Door regenwater naar een wadi, infiltratieveld, vijver of infiltratie greppel te brengen, kan water bovengronds geborgen worden en infiltreren. De verschillende toepassingen gaan uit van hetzelfde principe:
water (tijdelijk) bergen en de mogelijkheid geven te infiltreren.
De voorzieningen verschillen in vorm en afmetingen, waardoor mogelijkheden ontstaan om water meer of juist minder zichtbaar te maken.
Ook het benodigde beheer en onderhoud verschillen per voorziening.
Water ondergronds bergen en infiltreren
Wanneer er geen ruimte beschikbaar is om water bovengronds te bergen en infiltreren, is er de mogelijkheid om dit ondergronds te doen.
Dit kan door het toepassen van infiltratiekratten, infiltratieriolering,
watershells of een grind- of lavakoffer. Door middel van leidingen
wordt het water naar de voorziening gebracht. Elke voorziening heeft
andere eigenschappen, zoals de hoeveelheid berging, afvoer, infiltratie en belastbaarheid (draagkracht).
Hoe ga je te werk?
Met hemelwater kun je veel doen in huis en tuin. In de tuin brengt water sfeer en leven. Hemelwater opvangen in een regenton is de meest bekende. Met een vijver gaat bij mij een langgekoesterde tuinwens in vervulling. Grindkoffers, greppels, infiltratiekratten en waterlopen zijn oplossingen die je wel goed doordacht moet nemen. Ook zijn er allerlei manieren om hemelwater te laten bezinken.
kan ik dat zelf doen ?
Op veel plaatsen in Nederland stroomt regenwater via de dakgoot en de regenpijp rechtstreeks het riool in. Dat is jammer, want met hemelwater kun je veel doen als je het afkoppelt.Afkoppelen van het riool betekend dat je het regenwater kunt gebruiken voor bijvoorbeeld je toilet te spoelen of je tuin te voorzien van regenwater zodat je planten niet verdrogen. Het afkoppelen van de regenpijp heeft veel voordelen. Schoon regenwater hoeft niet naar het riool, waardoor het rioolstelsel niet onnodig wordt belast. In plaats daarvan trekt het schone regenwater de grond in en wordt het grondwater aangevuld. Het afkoppelen van de regenpijp is niet moeilijk. Het doorzagen van de regenpijp boven het afvoerputje is al voldoende om ervoor te zorgen dat het schone regenwater niet verdwijnt in het riool. Maar waar laat jij al dat regenwater?
check it out
Een watergoot naar een verlaagd deel van de tuin moet voldoende water kunnen afvoeren. Voor een dakoppervlak van 60 m2 is een goot nodig van zeker 12,5 centimeter breed. Maak de goot voor een goede doorstroming licht aflopend. Om te weten hoeveel water je tuin kan bergen, kunt je de volgende vuistregel gebruiken: voor iedere vierkante meter dakoppervlak is 0,5 vierkante meter tuinoppervlak nodig. Bij deze berekening gaat het om het dakoppervlak dat afwatert via de betreffende regenpijp.
tips om je tuin klimaatbestendig in te richten:
tip 1: zet de zaag in de regenpijp
Regenwater dat op daken valt, wordt via de regenpijp direct afgevoerd naar het riool. Het relatief schone regenwater wordt, bij een gemengd rioolstelsel, op die manier vermengd met vuil rioolwater. Om het regenwater gescheiden te houden van het rioolwater, kan het dakoppervlak worden afgekoppeld van het riool. Hierdoor kan het water in de tuin worden opgevangen en infiltreren in de
bodem.
tip 2: doorlatende verharding
Het is mogelijk een verharding toe te passen waar regenwater in de
onderliggende bodem kan infiltreren. Dit kan doordat water door de
open structuur van de verharding of via de voegen de onderliggende
bodem kan bereiken.
tip 3: richt je tuin is als een levende tuin.
In een levende tuin kun je de natuur zien, voelen, horen, ruiken en proeven. Rondom je eigen huis wordt het fijner en gezonder voor jezelf, kinderen en dieren.
Wat een beetje groen met mensen en dieren doet, is van onschatbare waarde. Groen geeft inspiratie, plezier en ontspanning. Groen is goed voor je gezondheid. Groen helpt ons tegen wateroverlast, groen zuivert de lucht. Groen verhoogt de kwaliteit van ons leven en verbetert het milieu. Je kunt er zelfs van eten! En niet alleen wij, ook vogels, vlinders en egels vinden voedsel in het groen.
Geef groen de ruimte. Laat groen meer leven. Gewoon rondom je eigen plek! Ruil stenen in voor planten en bloemen. Het weghalen van één steen maakt al verschil. Straten, buurten en steden fleuren op, kinderen kunnen lekker ravotten, vogels, vlinders en andere dieren krijgen weer ruimte.
Daarom. Doe ook mee. Breng je omgeving tot leven met meer bloemen, planten en ander groen.
Maak van je tuin, een levende tuin!
tip 4: leg een grindkoffer aan onder je terras
In een grindkoffer kan regenwater tijdelijk worden opgeslagen. Vervolgens trekt het water langzaam in de grond. Om schade aan de fundamenten van uw woning te voorkomen, is het belangrijk dat het waterinfiltratiegebied of grindkoffer niet te dicht naast de woning wordt aangelegd.
tip 5: regenton
Hemelwater opvangen in een regenton is al vele generaties oud. Regentonnen zijn er in allerlei soorten en maten. Van 10 tot duizend liter, van kunststof en van hout. Het is ook mogelijk om meerdere regentonnen met elkaar te verbinden. Als je een regenton hoog plaatst, is er voldoende druk om er een tuinslang aan te koppelen. Een regenton in combinatie met een overloopvoorziening is een goede manier om hemelwater te gebruiken.
tip 6: vijver
Hemelwater is niet geschikt om een vijver volledig mee te vullen, omdat het te zuur is.Leidingwater voldoet beter. Een eenmalige investering van 1000 liter is voldoende voor een vijver met een aardige omtrek en diepte. Met een vijver creeer je een klein, maar rijk ecosysteem in je tuin, waar amfibieën, vogels en insecten op af komen. Naast een vijver kan een mini-moeras voor een natuurlijk verloop zorgen. Een minimoeras is ideaal voor planten die graag met hun wortels in het water staan, zoals kattenstaarten, moerasvarens en moeras-vergeet-mij-nietje, libellen komen vast en zeker op bezoek, en misschien ook wel padden, onze natuurlijke bondgenoten tegen muggen.
tip 7: groen dak
Het toepassen van vegetatiedaken of ‘groene daken’ heeft als voordeel dat water gebufferd wordt, waarna het kan verdampen of vertraagd afstromen. Bijkomend voordeel is het positieve effect van een
vegetatiedak op de klimaatbeheersing in het pand door de extra isolatie van het dak en de beperking van temperatuurschommelingen.
tip 8: vraag een gratis gesprek aan
