De oppervlakte van alle tuinen in Nederland is meer dan 10 x zo groot als het Nationaal Park de Hoge Veluwe. Dat zijn heel veel natuurgebieden bij elkaar. In Nederland is alles gericht op het zo snel mogelijk afvoeren van water. Een regelrechte bedreiging. Voor de natuur en voor ons mensen. De extreem droge zomers en de overstromingen van de afgelopen jaren hebben ons met de neus op de feiten gedrukt. Het roer moet om. De natuur kan ons hierbij helpen. Maar dan moeten wij de natuur hierbij helpen door het aanleggen van klimaatbuffers. Tijdens hevige regenbuien kan een klimaatbuffer enorme hoeveelheden water opnemen en vasthouden. De natuur werkt als een spons.
Met onderstaande tips en ideeën hoop ik jou te inspireren om je tuin klimaatproof te gaan maken. Dat is hard nodig. Door de verandering van het klimaat wissen periodes van extreme droogte en extreme wateroverlast elkaar steeds vaker af. De droge zomers en overstromingen van de afgelopen jaren hebben ons met de neus op de feiten gedrukt. We moeten anders met water omgaan. In plaats van water zo snel mogelijk af te voeren, moeten we het het opvangen en vasthouden. En als jij het groen in de tuin de ruimte geeft dan kan deze als een spons fungeren. Ook jij kunt helpen de woon en leefomgeving klimaatproof te maken. Door van je tuin en de buurt een klimaatbuffer te maken. Met onderstaande tips die onderdeel zijn van de klimaat route bij ons op Debijestraat 3 is het een kwestie van doen! Kom in actie en wordt een Klimaat Supporter. Ga aan de slag met de 20 tips tegen wateroverlast en hittestress!
De nummers van de duurzame inspiratieroute corresponderen met de nummers op de locatie.
- Doe thuis de versteningscheck in je eigen tuin en beperk de verharding tot maximaal 20%. Haal zoveel mogelijk stenen uit je tuin. Minder stenen , asfalt en tegels en meer groen in dorpen en steden leiden tot minder wateroverlast, minder hittestress en meer verkoeling op hete zomerse dagen. Door de toenemende verstening van tuinen kan regenwater niet weg en lopen de riolen over. Dit is een eenvoudige. Haal tegels uit je tuin, dan geef je de natuur de ruimte. Het water kan dan de grond in zakken. Zo voorkom je wateroverlast. Bovendien wordt de tuin minder heet op een zomerse dag. Een kwestie van doen! Daar waar bestrating nodig is, zorg dat je kiest voor een waterpasserende bestrating.
- Stel de natuur centraal & Leg een 7 lagen-systeem aan in je tuin. ( knollen & bollen, paddenstoelen, kruiden, lage & hoge struiken, lage & hoge bomen & klimplanten) en zorg dat je het hele jaar door planten in bloei hebt staan zodat er ook in de winter voedsel te vinden is in jouw tuin zoals de bloeiende klimop aan de rechterkant van de tuin. Snoei deze nooit voor de winter! en maak je tuin (eetbaar-) & groen voor mens en dier. Zorg voor de 3 V’s in je tuin: Voedsel ( bloemen, vruchten en zaden), Veiligheid (struiken en bomen) en Voortplanting ( nestkasjes en nestgelegenheid).
- Ontkoppel de regenpijp en vang water op in een regenton of in een vijver of wadi. Door een regenpijp wordt regenwater snel afgevoerd.. Zonder. Het is veel beter om het water op te vangen en vast te houden voor drogere tijden. Dat scheelt heel veel drinkwater. En het is zelfs beter voor de planten. Vraag hiervoor de subsidie aan bij Waterklaar bij de gemeente! Een vijver vangt water op en houdt het vast. Oftewel, een vijver helpt enorm om van je tuin een klimaatbuffer te maken, en daarbij brengt een vijver leven en biodiversiteit in de tuin.
- Probeer zoveel mogelijk restafval te voorkomen en maak zelf compost. Gooi zo weinig mogelijk afval en G.F.T. ( Groene, Fruit- en Tuinafval ) in je groene en restafvalbak. Probeer de grondstoffen zoveel mogelijk in je tuin een plek te geven zoals een takkenril, composthoop, wormenhotel of bokashi. Alles wat in de restafvalbak komt wordt verbrand en daar is het klimaat niet bij geholpen. Als je zelf compost maakt, komt de grond meer en meer tot leven. En een levendige bodem houdt water langer vast.
- Zet groen tussen de tuinen! Vergeet al die houten schuttingen, plant bomen of een wilde haag met verschillende soorten struiken waar dieren in kunnen leven. De wortels houden het water langer vast. Bomen en struiken vangen regenwater op dat langzaam naar beneden druppelt, wat zorgt voor verkoeling. En ook in de schaduw is het lekker koel.
- Bedek de bodem Houd je tuin het hele jaar door bedekt met planten of ander natuurlijk materiaal, zoals bladeren, takjes en houtsnippers. Zo voorkom je uitdroging door wind en zon.
- Plaats nestkasten voor de huismus, gierzwaluw en de vleermuis. Zeker als je spouwmuur isolatie toepast moet je van te voren mitigerende maatregelen treffen zoals het plaatsen van nestkasten en het maken van overwinteringsplekken.
- Maak van je dak een groen dak en creeer zo “een tuin in een tuin“. Heb jij een schuurtje, hout of fietsenhok? Dat is perfect geschikt voor een groen dak. Sedums zijn zeer geschikt voor zo’n dak. Want deze planten slaan water op en kunnen extreem goed tegen hitte. Een klimop of andere klimmers zijn natuurlijk ook een goede optie om klimaatbuffers op hoogte aan te leggen. Als je een groot plat dak hebt als ons, plaats dan zo veel mogelijk zonnepanelen op je dak zodat je een lagere energierekening hebt ( energie-armoede) en dat je helpt om de klimaatcrisis te stoppen. Er is een ‘warmtefonds‘ waar je zonder rente geld kunt lenen bij de overheid.
- Maak een pergola waar eetbare planten tegenop groeien en je vanuit je luie stoel al dat lekkers kunt opeten. Een pergola beschermt je ook tegen de hittestress tijdens de steeds warmer wordende zomers.
- Maak van je gazon een bloemenzee! Gras heeft korte wortelsen is afhyankelijk van water. Door alle droge en warme periodes heeft gras het steeds moeilijker. Dus neem afscheid van het keurige gazon. Planten als klaver, tijm ooievaarsbek of madelief hebben veel minder water nodig dan gras. Als je je gazonwat meer met rust laat, komen deze plantjes er vanzelf. Je kunt ook zorgen dat je grasveld niet overal even kort wordt gemaaid. Ga sinus-maaien en zorg dat er plekken zijn waar de wilde bloemen de insecten kunnen voeden met heerlijke nectar.
- Plant klimplanten tegen de kale muren en zorg dat je huis een extra jas heeft voor de winter en nestgelegenheid biedt voor de vogels.
- Plant fruitbomen voor de biodiversiteit (insecten, vogels en vleermuizen) en om je eigen fruit te kweken. Ook kun je de fruitbomen als klimrekken gebruiken voor prachtige eetbare klimplanten zoals de schijnaugurk maar ook tuinbonen bijvoorbeeld. Zo verlaag jij je eigen ecologische voetafdruk.
- Iedere tuin verdient een rommel- of overhoekje, waar vlinders hun eitjes kunnen leggen aan de blaadjes van de brandfnetel en de vogels en de egel kunnen nestelen. Je kunt zelfs een eetbaar hout-kwekerij aanleggen zoals in deze tuin. Zo eten de paddenstoelen je hout op, en eet jij de paddenstoelen weer op 🙂 Wist je dat paddenstoelen vleesvervangers zijn. Zo werk je opnieuw aan je ecologische voetafdruk 🙂
- Zorg voor bomen in de tuin die je schaduw geven wanneer de zon erg heet is tijdens de warme zomers. Zo voorkom je hittestress en geeft dit extra wooncomfort aan je tuin. Als je bomen kiest die veel stikstof opvangen zoals de els, de sleedoorn of de duindoorn, dan bemest je op een natuurlijke manier je tuin en help je mee om het klimaat te verbeteren.
- Maak een takkenril om de biodiversiteit van je tuin te vergroten. Dit is tegelijk DE plek waar je het snoeihout naar toe brengt! Je kunt namelijk beter de grondstoffen van je eigen tuin ter plekke houden. Zo verschraal jij je tuin niet en hoef je ook niet bij te mesten. En dat is weer goed voor de biodiversiteit en je beurs 🙂
- Geef je GFT niet weg aan de Gemeente, maar gebruik die voor het composteren met wormen. Alles wat de wormen niet lusten kun je in een bokashi laten fermenteren tot SUPER VOEDSEL voor de tuin.
- Kies de juiste planten want nog steeds worden er in tuincentra planten verkocht die niet ecologisch zijn. Ga voor ecologisch en inheems. Inheemse planten zijn daarom meer dan de moeite waard om in je tuin te zaaien en te planten en je helpt ook nog eens de biodiversiteit in je eigen tuin te verbeteren.
- Maak je eigen kruidentuin of kruiden spiraal. Zorg zo voor een kleinere ecologische voetafdruk en heb je altijd verse kruiden in huis.
- Scheidt afval aan de bron. Probeer verder veel afval te voorkomen door bewust in te kopen en te letten op (dubbel-) verpakkingen. Neem zelf een tas mee naar de winkel.
- Kweek oesterzwammen op koffieprut of theezakjes! Ben je geintereseerd om dit uit te proberen? Neem een zakje mycelium mee en download hier het stappenplan om je eigen zwambox te maken. Zo kweek je voedsel van afval en heb je lokaal gekweekte vleesvervangers. Zo sluit je de koffieketen!
2 vliegen in 1 klap
Tijdens de Duurzame Huizenroute is er tevens een Tuin en Klimaat Route. Daar doen wij ook aan mee. Zo kun jij je laten inspireren door zowel het duurzame verhaal van ons huis, maar ook de tuin die waterklaar is. We hebben een wandeling uitgezet rondom het huis in 80 voedselbos gewassen. Hier kun je de lijst downloaden.
En nu de hele buurt
Maak je buurt klimaatbestendig! Wat je in je tuin kan, kan je ook in de buurt doen zoals een klimaatbuffer aanleggen. Goed voor de natuur en voor je buurtgenoten. Want een klimaatbuffer voorkomt wateroverlast tijdens hevige regenbijen. Dus mobiliseer een paar buren en ga aan de slag.
