We zijn vereerd om de komende dagen in de prachtige Green Campus van de Greenschool in Bali te mogen overnachten. Het is bijna niet voor te stellen hoe mooi het hier is. Alles is puur natuur en verantwoord. William Mc Donough, de godfather van Cradle to Cradle heeft wel eens gezegd: ‘Make buildings as trees and cities as forests‘, maar hier bij de Greenschool doen ze het ook!

In ons huis hebben we het gevoel dat we in een boom wonen. Er is geen spijker aan te pas gekomen. Onze *kamer mandi heeft een compost toilet. Zelfs de toilet-rol houder is gemaakt van bamboe. We douchen op een prachtige steen en we slapen in de nok van het huis en kijken uit op het bladerdak. De kamer kijkt uit op het voedselbos en er komt een heerlijk briesje door het grote open “raam”.
*kamer mandi= “kamer om te baden” of te wel badkamer

Op dit moment is het nog de enige Greenschool op deze planeet, maar binnenkort komt er een tweede bij in Nieuw Zeeland, en wel op Taranga. Het concept is zo fantastisch dat ik er een blog over moet schrijven. Graag zou ik in Nederland ook een soortgelijk initiatief willen ondersteunen. Er is al een initiatief online, dus wie weet binnenkort ook in Amsterdam 🙂
rentmeesters van het milieu
De Green School is in 2008 opgericht door John & Cynthia Hardy, een Canadees echtpaar die rijk zijn geworden van de verkoop van sieraden. Het is een particuliere school die zich ten doel heeft gesteld om leerlingen op te leiden tot ‘rentmeesters van het milieu’. De leerlingen van de school vormen een internationaal gezelschap. Het lesgeld is hoog, maar de opbrengsten van de school worden gebruikt voor studiebeurzen voor de lokale bevolking. De school is volledig zelfvoorzienend. De moestuin is onderdeel van het schoolcurriculum.

We gaan op avontuur
We gaan op zoek naar spinnen, gekko’s en sprinkhanen roept de juf, terwijl ze met haar handen en voeten de beesten na doet. Kort daarop trippelen 10 kinderen naar beneden via houten laddertjes en kronkelende paadjes langs de kokosbomen, richting de Ayung rivier. Ze leren de kinderen dat ze onderdeel zijn van de natuur, ze zijn hierdoor bewuster, en stellen veel vragen over producten waarmee ze in aanraking komen. Waar komt dit vandaan. Is dit goed voor de natuur?
de school midden in de samenleving
De Greenschool is een privé-school voor basis en voortgezet onderwijs. Volgens de Amerikaanse non-profit organisatie Green Building Council, is de Greenschool de ‘groenste school van 2012’. Volgens Ben Macrory, hoofd communicatie, schuilt er meer achter de privéschool dan alleen het groene imago: “We worden door mensen vaak omschreven als een hippie school in de jungle. Dat klopt wel, maar we zijn zo veel meer dan dat”. Macrory doelt hiermee op de speerpunten van de school om naast wat te doen voor de natuur, ook de Balinezen te helpen aan goed onderwijs en werkvoorziening.

klimaatneutraal
De gebouwen gelegen in de heuvelachtige jungle lijken in de verste verte niet op een gewone school. Het is een architectonisch hoogstandje, opgetrokken uit gigantische bogen van bamboe. Een indrukwekkende hoge brug over de meanderende Ayung rivier geeft toegang tot de school die is gebouwd volgens de openlucht structuur. Hierdoor wordt een natuurlijk klimaat gecreëerd en zijn er geen koelsystemen nodig. Op de daken liggen zonnepanelen en in de Ayung rivier staat een 7KW waterturbine generator die de school grotendeels van energie voorziet. Ook de klaslokalen zijn bijzonder ingericht.

inspirerende leeromgeving
Er is gebouwd via een open lucht-structuur. Geen hekken, geen dichte ruimtes of hoge muren, alles is open. Hierdoor wordt een natuurlijk klimaat gecreëerd en zijn verkoelingssystemen niet nodig. Het tweede doel van de open structuur is de leerlingen zoveel mogelijk één te laten worden met hun omgeving, en hen bewust te maken van de natuur om hun heen. Macrory geeft aan dat deze omgeving kinderen helpt te concentreren. “We merken dat kinderen zich door de open lokalen minder snel gaan vervelen dan in een klaslokaal dat er altijd hetzelfde uitziet. En als ze dan toch afgeleid raken, dan leren ze door te zien wat er om hun geen gebeurt in een dynamische, natuurlijke omgeving.” Zoals John Hardy zegt: “If you go to a school looking like a box, you will only be able to think within the box”.
Curriculum, Campus en Community
Naast de lokalen wijkt ook de leermethode op de school voor een groot deel af van het vakkenpakket dat leerlingen op standaard scholen wordt voorgeschoteld. Macrory legt uit: “De aandacht gaat uit naar het leren door te doen en het bijbrengen van ecologische waarden. Zo leren de kinderen bij het vak landbouwkunde zorg te dragen over hun eigen stukje grond en de verzorging van dieren. Maar naast de wat minder gangbare vakken als yoga, traditionele Balinese kunsten en permacultuur onderwijzen we natuurlijk ook gewoon in reguliere vakken als taal en rekenen”. Alles wat de leerlingen doen op de school staat zo veel mogelijk in harmonie met elkaar. Tijdens handenarbeid maken ze vogelverschrikkers voor de rijstvelden, en met de kooklessen koken de kinderen de rijst die ze zelf hebben verbouwd.

Er wordt lesgegeven vanuit het hart.
In de volle zon zit een groepje leerlingen gehurkt in de modder te wroeten/ Ze hebben het vak groene studies , waarin ze leren over de aarde en duurzaamheid. Het lesprogramma is gebaseerd op de filosoof Rudolf Steiner, grondlegger van de antroposofie. Bij deze interdisciplinaire aanpak spelen ervarend leren, kunstzinnigheid en conceptueel denken een grote rol. Veel vakken zijn praktisch; leerlingen leren hoe ze ecologische rijst kunnen verbouwen of hoe ze een eigen bedrijfje kunnen runnen met de verkoop van pure chocolade. Of leren ze de Balinese stirling te verzorgen, een bedreigde vogelsoort die op de greenschool wordt gefokt. Ben Macrory, hoofd communicatie verteld bij de rondleiding dat de vakken niet los van elkaar staan maar dat alles is geïntegreerd en dat de groene lesstof overal weer terug komt. Neem bijvoorbeeld de Ayung rivier die achter de school stroomt. Bij sociale geografie leer je wat deze rivier betekend voor de Balinese bevolking. Bij taal studies schrijf je er een gedicht over. Maar wat voor stoffen zitten er in de rivier Dat is een leuk practicum voor scheikunde. Is het water vervuild? En hoe kunnen we de waterkracht gebruiken om er energie mee op te wekken? Dat zijn mooie vragen voor het vak green studies. Elke klas doet een ander onderdeel, afhankelijk van de leeftijd van de leerling.
het wonder van leren
De educatie van Greenschool voor duurzaamheid gaat via de school en leefomgeving van het kind. Door deze aanpak creëer je bewustwording maar ook verantwoordelijkheid en creativiteit. Ik weet hoe magisch het kan zijn als een kind hier een rol ik kan spelen en iedereen voldoening geeft. Kinderen merken dat de wereld aandacht nodig heeft, en dat doe je door leerlingen te motiveren en vrolijk en actief met de wereld aan de slag te laten gaan. Het is een leven lang leren met de focus op de toekomst waarbij je input creëert voor een duurzame toekomst. Voor de jongeren van vandaag die sociaal en nieuwsgierig zijn, en die willen leren en experimenteren is de Greenschool de plek op hun lijf geschreven. Er is geen plek voor angst en er is ruimte om fouten te maken. Ik ben er van overtuigt dat er een nieuwe generatie ethische & creatieve ondernemers klaar wordt gestoomd om hun verantwoordelijkheid te nemen in deze wereld.

Green School Skills
- denk creatief
Wees origineel en inlevend. bedenk creatieve oplossingen voor problemen. Denk buiten de lijntjes. Vindt meerdere oplossingen en strategieën. Werk vanuit je vaardigheden en eigen kracht. Wees nieuwsgierig en stel vragen. - activeer
Voel je krachtig en motiveer anderen. Onderneem actie en maak het verschil. Wees een leider, gebruik je kennis om in actie te komen en experimenteer in de breedte. Laat goed gedrag zien. Inspireer anderen door in actie te komen. Neem risico’s en verantwoordelijkheid. - pas aan
Beweeg mee als bamboe. Verander, observeer en pas aan om een verandering te realiseren. Ga positief om met onvoorspelbare omstandigheden en tegenslagen. Pas het aan om je doel te bereiken. - denk kritisch na
Bijt je vast in de materie. Vraag je altijd af waarom en maak de verbinding. Doe ervaring op met kritisch zijn, stel vragen en evalueer het systeem. Test veronderstellingen. Analyseer en evalueer bewijs, data en argumenten. - wees op je hoede
Kijk naar binnen, zoek je zelf en begrijp hoe jij het beste leert en creëer een levenslange passie. Wees je zelf bewust van emoties van anderen en van persoonlijke impact op de omgeving en op de wereld. Wees ‘mindfull’ en doe aan ‘mindfulness’. - werk samen
Vertrouw op je zelf. Samen ben je sterk. Vindt je weg. Werk samen en wees een onderdeel van het team ( zelfs als dat betekend dat je alleen werkt) Vind je rol en aandeel in de verantwoordelijkheid voor het behalen van de doelen. Overweeg meerdere perspectieven. - denk in systemen
Stap achteruit en zie het hele plaatje. Kijk naar systemen en weet dat een systeem meer is dan een verzameling onderdelen. Identificeer hoe mensen en natuurlijke systemen samen werken en kijk naar de impact. Gebruik kompas gereedschap en activiteiten - communiceer
luister actief, overweeg een doeltoehoorders en stijl. Interpreteer, laat ideeën tot leven komen door grafische voorstellingen, verbaal en in cijfers. - los problemen op
Zoek het uit, ga er voor, en identificeer problemen. Denk logisch na en innoveer je onderzoek en scenario’s. Zet doelstellingen, blijf gefocust en ontwikkel een implementatieproces. plan, manage tijd en logistiek.
Waarden van de Greenschool
- Integriteit
- verantwoordelijkheid
- empathisch
- duurzaam
- vrede
- gelijkheid
- samen
- vertrouwen
Wat kun je nu al doel?
- Als het concept van Greenschool op Bali en Nieuw Zeeland kan, waarom kan het dan niet in Nederland? Meld je HIER aan voor het Amsterdamse initiatief
- Je kunt ook kleine stapjes maken door je onderwijs te verbinden aan de ‘Duurzame Ontwikkelingsdoelen van de Verenigde Naties en doe mee
- Wordt lid van het netwerk; ‘Leren voor Morgen‘
- bestel het boek: ‘32 lessen voor de toekomst‘
- lees mijn tips tegen de ‘Groene Armoede’

Ik kan je helpen om een passend plan te maken, op maat, voor jouw klas(sen) en school. Neem contact op om de mogelijkheden te bespreken of download hier de gratis tips!